Investeringen

Nieuwe investeringen

Ad (*): volgens de financiële spelregels schrijven we af op een investering na het jaar van oplevering. Omdat de kapitaallasten (rente en afschrijving) van het nieuwe zwembad daardoor buiten de reeks van de komende meerjarenbegroting zouden vallen, nemen we voor het zwembad vanaf het jaar 2026 de kapitaallasten op in de begroting.

Klimaatadaptatietoolbox en aanpassing openbare ruimte
De tijd dringt. We komen snel met een strategie en uitvoeringsplan voor klimaatadaptatie. We geven prioriteit aan gebieden met wateroverlast en aan stenige plekken, zoals de binnenstad, het stationsgebied en in de wijken rondom het stadscentrum. Hier is meer kans op extreme hitte. Klimaatbestendigheid wordt een vast uitgangspunt bij ruimtelijke projecten en het beheer in onze groeiende stad. Dat doen we door bijvoorbeeld te kiezen voor meer groen, meer schaduw en een betere waterberging. Hiervoor is een investering nodig van 1,7 miljoen euro per jaar. We proberen de geldstromen slim te bundelen, zoals bijvoorbeeld is gebeurd bij de vernieuwing van de Jerusalembuurt

1000 bomen per jaar
We planten meer bomen dan we eerder van plan waren. We zetten de komende vier jaar in op 1000 nieuwe bomen per jaar. Hiervoor is in totaal een extra budget nodig van 4 miljoen euro. We geven prioriteit aan nieuwe bomen met hoge kwaliteit in versteende wijken en gebieden in de bestaande stad. We zorgen voor een verbetering van de groeiplaatsen en benutten kansen om het ecologisch beheer verder te verbeteren.

Investering ten behoeve aardgasvrij maken
De komende jaren zijn er forse investeringen nodig voor de warmtevoorziening. Wij vinden het belangrijk om mede investeerder te zijn om op die manier het publieke belang te waarborgen. Deze investeringen verdienen zich in principe voor het overgrote deel terug. Voor het onrendabele deel vragen we het rijk om bij te springen. Op dit moment schatten we in dat wij de komende 8 jaar 30 miljoen euro gaan investeren. Zoals eerder aangegeven gaan we ervan uit dat deze investering wordt terugverdiend. Er zal wel sprake zijn van enige aanloopverliezen. Bij elke investering zal een voorstel aan de raad worden gedaan waarin de financiële gevolgen opgenomen zijn.

Energie neutrale en aardgasvrije gemeentelijke vastgoed
We willen een energie neutrale organisatie worden. Daar hoort ook de realisatie van een energie neutrale en aardgasvrije vastgoedportefeuille bij met een zo laag mogelijk energieverbruik en zo hoog mogelijke realisatie van duurzame energie. Om dit te bereiken gaan we op logische momenten aanpassingen en verbeteringen uitvoeren aan de gemeentelijke gebouwen om van het aardgas af te komen, energiebesparende maatregelen te nemen, energiemanagement toe te passen en duurzame energie op te wekken. Om dit te bereiken is tot 2035 jaarlijks een extra krediet nodig van 1,4 miljoen euro. We dragen hier ook aan bij door te investeren in circulaire pilots en duurzame aanbestedingen. Ook laten we ons certificeren voor de CO2 prestatieladder.

Laadinfra
Steeds meer mensen en bedrijven stappen over op elektrisch vervoer. Hierdoor is er op steeds meer plekken in de stad behoefte aan laadinfrastructuur. We gaan meer elektrische laadpalen plaatsen en gaan hiervoor creatief om met de ruimte. Dat doen we bijvoorbeeld met innovatieve laadvoorzieningen, zoals het combineren van laadpalen en lantaarnpalen in nieuwbouwwijken. We stellen hiervoor tot en met 2025 jaarlijks een budget beschikbaar van € 300.000, vanaf 2026 wordt dit € 100.00 en een eenmalig investeringsbudget van € 500.000.

Stationsgebied: scope wijziging West-entree
We ontwikkelen de nieuwe westentree van het centraal station, die de verbinding gaat vormen tussen het station en Nijmegen-West, een gebied dat volop in ontwikkeling is. We investeren 6,5 miljoen euro in de westentree.

Waalfront, NYMA en Engie
Voor het in stand houden van de watertoren als gemeentelijk monument stellen wij €500.000 beschikbaar.

Ontwikkelagenda Dukenburg
We investeren 7,2 miljoen euro om verder uitvoering te geven aan de ontwikkelagenda voor de delen van Dukenburg die bij het ontwikkelgebied Kanaalzone Zuid horen; Zwanenveld rond het winkelcentrum, Meijhorst 60e straat en de zone langs het kanaal, inclusief de ROC-locatie. We investeren hiermee in de openbare ruimte bij de ontwikkellocaties en in verbetering van de bereikbaarheid en toegankelijkheid. Dit geld gebruiken we ook om andere instanties over te halen om mee te financieren en voor uitbreiding van de capaciteit. We willen het stadsdeel ook economisch sterker maken en de ontmoetingsfunctie versterken. Daarvoor transformeren
we Winkelcentrum Dukenburg naar een locatie voor winkelen, wonen, cultuur en ontmoeten. De omgeving rond Winkelcentrum Dukenburg is onderdeel van Kanaalzone zuid en ontwikkelen we tot een gemengd woon-werkgebied

Flexibele woonruimte
We realiseren meer (flexibele) woonruimte voor spoedzoekers, daklozen, statushouders en andere speciale doelgroepen. Een passende woning is een absolute voorwaarde om een (nieuwe) start te maken met zelfstandig leven. Bovendien kosten haperende doorstroom uit de zorg, dakloosheid en dergelijke veel geld in het sociaal domein, dat we graag effectiever besteden. Hiervoor putten we uit het Woonfonds en stellen we een exploitatiebijdrage van € 300.000 per jaar beschikbaar. Voor het aanpassen van eigen vastgoed voor huisvesting van bijzondere doelgroepen stellen we daarnaast een investeringskrediet van 2,5 miljoen euro beschikbaar.

Meer dan beheer
De openbare ruimte heeft vele functies en biedt veel kansen om de stad mooier, aangenamer, socialer, veiliger en gezonder te maken. Daarom willen we meer dan alleen een fatsoenlijk onderhoudsniveau. Bij onderhoud en vervanging, richten we de ruimte in voor ontmoeting, sport, spel en beweging. Ook planten we meer groen en leggen we beweegroutes en watertappunten aan. We maken de openbare ruimte toegankelijk, aangepast aan de klimaatverandering, duurzaam en sociaal en verkeersveilig. Voor deze ambitie stellen we een investeringsbudget van 1,4 miljoen euro beschikbaar. Hoe, dat bedenken we samen met onze inwoners. We gaan bijvoorbeeld kinderen mee laten praten over hoe zij willen dat de speeltuinen en speelplekken ingericht zijn.

Ambitie gestuurde aanpak bij vervangingen in de openbare ruimte
We maken werk van de grote vervangingsgolf die eraan komt, voor de openbare ruimte, wegen, bruggen e.d. die 40-50 jaar geleden gebouwd zijn en die nu allemaal tegelijkertijd aan het einde van hun levensduur zijn. Daarvoor maken we investeringsbudget vrij; in 2023 een bedrag van 3 miljoen euro en vanaf 2024 een bedrag van 5 miljoen euro per jaar. Ook hier nemen we de vergroening mee.

Zwembad Winkelsteeg / sporthal locatie Winkelsteeg

In het initiatiefvoorstel ‘Coalitieakkoord 2022- 2026' is een investering opgenomen van 30 miljoen euro voor het nieuw zwembad Winkelsteeg. Bij de eerste voorbereiding op de Stadsbegroting bleek dit onvoldoende om het gewenste zwembad te realiseren. Hiervoor is een aanvulling nodig van 18,5 miljoen euro. Het college heeft de benodigde investering van 18,5 miljoen euro zorgvuldig afgewogen en besloten vast te houden aan de ambities zoals vastgesteld in de 'Toekomstvisie Nijmeegse zwembaden 2020'. Het college wil een modern, duurzaam en passend zwembad realiseren voor haar inwoners en verenigingen in Nijmegen. Uit de doorrekening van het investeringsplan op basis van reële uitgangspunten (afschrijvingstermijnen) is gebleken dat de kapitaallasten van het nieuw zwembad passen in deze Stadsbegroting.

Tijdens de locatiestudie voor het zwembad is de locatie Jan Massink Hal nadrukkelijker in beeld gekomen, evenals de Jan Massink Hal zelf. Het college ziet een grote meerwaarde in het integreren van de huidige Jan Massink Hal in de ontwikkeling van het nieuwe zwembad binnen Winkelsteeg. De JMH is reeds 40 jaar oud, voldoet niet aan de huidige eisen qua duurzaamheid en energie-efficiëntie  en is op afzienbare termijn aan vervanging toe.  Het realiseren van een nieuw zwembad in de Winkelsteeg met een dubbele sporthal op de eerste verdieping ter vervanging van de huidige JMH biedt vele voordelen en is daarom een serieuze optie.
Voor het ontwikkelen van een nieuwe sporthal is 17,1 miljoen euro nodig.  Dit bedrag is in deze Stadsbegroting opgenomen als een aanvullend investeringskrediet van 17,1 miljoen euro.  Omdat ons college de voorkeur heeft voor de realisatie van het zwembad en vervanging van de Jan Massink hal  is in deze Stadsbegroting financiële ruimte opgenomen. Het is aan uw raad om een definitieve keuze te maken voor de locatie van het nieuwe zwembad en de mogelijke realisatie van een nieuwe sporthal ter vervanging van de Jan Massink hal. We leggen het voorstel voor de locatiekeuze en de plannen voor de ontwikkeling van een nieuwe sporthal dit najaar voor aan uw Raad.

Waalhalla en urban sports
Waalhalla is al jaren hèt indoor skatecentrum van Nijmegen. Ook is onze stad sterk in (andere) urban sports. Dit levert een bloeiende jeugdcultuur op en stimuleert jongeren om te bewegen. Waalhalla is cruciaal voor de hele urban scene. Waalhalla wil toekomstbestendig doorgroeien. Wij vinden dat urban sports onderdeel is van onze jonge stad en willen dit dus mogelijk maken. Daarom geven we een jaarlijkse bijdrage van € 50.000 t.b.v. de exploitatiekosten. Daarnaast is de staat van het pand dat  Waalhalla van de gemeente huurt niet goed. We stellen een krediet ter beschikking voor de aanpak van het pand van € 9,5 ton. Rond de € 6,5 ton is voor dakrenovatie, de rest Is nodig voor upgrade en modernisering van het pand (o.a. gevels en kantoren).

Planexploitatie Winkelsteeg; jaarschijf 2026
De grondexploitatie Winkelsteeg is in het najaar van 2021 vastgesteld. In de grondexploitatie is rekening gehouden met investeringsbijdragen. Eerder, in de Stadsbegroting 2022, is een bedrag 29,8 miljoen opgenomen (voor de begrotingsjaren 2024 en 2025). We voegen nu in de meerjarenbegroting 2023 – 2026 jaarschijf 2026 toe: het gaat daarbij om een investering van 2,8 miljoen euro.

Mobiliteit
De komende jaren worden er veel woningen bijgebouwd en zal de bevolking in korte tijd fors groeien. Om ervoor te zorgen dat de stad bereikbaar blijft voor bewoners, bezoekers en bedrijven gaan we versneld mobiliteits-maatregelen doorvoeren. We zetten in op de bereikbaarheid van de stad. Om het extra aantrekkelijk te maken om te voet, met de fiets of het openbaar vervoer te reizen, geven we hieraan prioriteit. Dat doen we onder meer met het goedkope busabonnement voor minima en 65+. En zetten we voor de binnenstad bijvoorbeeld in op het gemak van een stap op/stap af busje. We investeren in betere stadstransferia met goede overstap op frequent OV. Goede doorstroom van het verkeer is belangrijk voor de bereikbaarheid en zorgt voor minder uitlaatgassen. Op alle onderdelen zijn maatregelen noodzakelijk. We gaan hier fors in investeren met een budget van 21 miljoen euro. Daarnaast hebben we een aanvraag ingediend bij het rijk voor aanvullende financiële middelen voor mobiliteitsmaatregelen waarmee de woningbouwversnelling kan plaatsvinden.

Aantrekkelijke binnenstad
In onze binnenstad komen wonen, werken en bezoeken, winkelen, ontspannen en ontmoeten samen. Het hart van onze stad is een levendige plek. Onze stad groeit en daarmee ook de drukte in de binnenstad. Levendigheid én leefbaarheid willen we de komende jaren versterken. Daarbij bewaken we de goede balans tussen deze twee aspecten, samen met bewoners en ondernemers zodat de Binnenstad ook veilig en leefbaar blíjft. In totaal gaan we 15 miljoen euro investeren in onze binnenstad en stellen we € 500.000 beschikbaar voor activiteiten en capaciteit.

Renovatie van de schouwburg
We vinden het belangrijk de Schouwburg te behouden voor de stad. De schouwburg is een belangrijke ontmoetingsplek voor Nijmegenaren. Niet alleen de brede programmering draagt daaraan bij. Maar ook het gebouw zelf moet breder inzetbaar en toegankelijker worden. Daarom investeren we in de renovatie van de schouwburg en kiezen voor de variant schouwburg-plek in de stad. We investeren daarvoor 22,7 miljoen euro.

Atelierbeleid
We willen meer ateliers en broedplaatsen, die voor langere tijd gebruikt kunnen worden. Daarvoor maken we atelierbeleid. Daarbij hebben we oog voor starters en doorstromers zodat we kunstenaars kunnen behouden voor de stad. We breiden het aantal ateliers en broedplaatsen uit in bestaande wijken en nemen ateliers mee bij de inrichting van nieuwe wijken. Florerend atelier- en broedplaatsenbeleid draagt bij aan levendige wijken, zo snijdt het mes aan twee kanten. We investeren hierin 1 miljoen euro.

Onderwijshuisvesting
Er is een procedure gestart voor het realiseren van een nieuwe basisschool in Hof van Holland. In Nijmegen hebben we met scholen afspraken gemaakt dat zij verantwoordelijk zijn voor onderwijshuisvesting. Het realiseren van nieuwe scholen valt buiten deze afspraken. Voorzichtigheidshalve is nu gerekend dat de volledige investering ten laste van de gemeente Nijmegen komt. Het gaat hierbij om een investering van 10 miljoen euro.

Groei Basisschool Hidaya
Hidaya geeft aan dat ze verder doorgroeien. Indien zij met prognoses kunnen aantonen dat deze groei langdurig (voor minimaal 15 jaar) is, dan zijn wij als gemeente vanuit de zorgplicht onderwijshuisvesting verplicht hieraan te voldoen. De locatie voorziet in deze verdere doorgroei.

Gebiedsontwikkeling van bedrijvenpark De Grift/Rietgraaf
Op De Grift/Rietgraaf in Nijmegen Noord willen we verdozing zoveel mogelijk voorkomen. We investeren 3,8 miljoen euro in een aantrekkelijke en groene openbare ruimte en in het verduurzamen van het bedrijvenpark.

Tegenvaller en gevel museum Valkhof
Bij de verbouw van museum Het Valkhof heeft zich een tegenvaller voorgedaan van € 550.000. Dit vangen we op.

Uit het gevelonderzoek blijkt dat er aanvullende zaken uitgevoerd moeten worden om de gevel in stand te houden. Uit de kostenraming blijkt dat er ten opzichte van het eerder geraamde krediet van € 550.000 in het coalitieakkoord een bedrag van € 464.000 extra nodig is.

Reservering voor gestegen kosten
De prijzen voor materialen en grond zijn zo hard gestegen dat dit gaat knellen bij bestaande investeringskredieten. Hiervoor is eerder € 10 miljoen in het coalitieakkoord opgenomen. Bij het bepalen van de bijstelling is niet uitgegaan van een vast indexeringspercentage. Per project is, op basis van de specifieke projecteigenschappen, bepaald wat er nodig zal zijn. Dat verklaart ook de verschillen tussen de verschillende projecten. Nu blijkt dat er een bedrag van 15,1 miljoen euro nodig is.

Investeringsruimte
We hebben een meerjarige doorrekening gemaakt van de afschrijvings- en rentelasten (kapitaallasten) van eerder door uw raad beschikbaar gestelde kredieten, de tot en met 2021 gerealiseerde investeringen en de nieuwe investeringen. Rekening houdend met technische aanpassingen en areaaltoename geeft dat het volgende beeld.

Een negatief verschil tussen beschikbare en benodigde kapitaallasten geeft aan dat er te weinig budget is om in de dekking van de kapitaallasten van alle investeringen te voorzien. In 2022 zien we een groot voordelig verschil en in 2023 een kleiner nadeel. Gezien de vertragingen die er vaak optreden in investeringsprojecten en het grotere voordeel in 2022 is er nu geen aanleiding daarvoor de begroting aan te passen. Het jaar 2027 laat een nadelig verschil zien dat vanaf 2028 geleidelijk oploopt tot grotere positieve verschillen. Zoals gezegd treden er vaak vertragingen op, zodat het in de lijn der verwachtingen ligt dat kapitaallasten ook door zullen schuiven. We verwachten dan ook dat er voor de volgende meerjarenbegroting (2024 - 2027) vanaf 2027 ruimte zal ontstaan voor dekking van kapitaallasten voor nieuwe investeringen.