Wat kost het?

Veranderingen in de begroting

(bedrag met '-' is een uitzetting van het budget en nadelig voor het gemeentelijk saldo)

Actieprogramma Inclusie VN-verdrag handicap:
We geven de Inclusie-agenda (VN-verdrag) een boost door € 300.000 per jaar ter beschikking te stellen bovenop de inzet vanuit bestaande middelen. Deze middelen gebruiken we als smeermiddel om sneller merkbaar verschil te maken voor Nijmegenaren met een beperking.

Behouden Financieel Experts in de Wijk
We willen Nijmegenaren met geldzorgen eerder, sneller en beter helpen. Daarom zetten
we vol in op preventie en vroegsignalering, om schulden te voorkomen. De Financieel Experts in de Wijk (FEW) vormen onze antennes in wijken en buurten. Ze zijn de belangrijkste ingang voor iedereen, van jong tot oud, met geldzorgen of schulden. Om de Financieel Experts in de Wijk te behouden, stellen we vanaf 2023 € 438.000 structureel beschikbaar.

Dierenwelzijn:

In 2022 gaan we in samenwerking met gemeenten in het rijk van Nijmegen nieuwe tarieven vaststellen voor de uitvoering van onze wettelijke taken dierenwelzijn. Dit gaat naar verwachting leiden tot een tekort oplopend tot maximaal € 50.000.

Impuls ondersteuning van jongeren
Jongeren verdienen speciale aandacht. Zij hebben, in de bloei van hun leven, relatief veel last gehad van corona. Vooral de problematiek bij jongeren die al op achterstand stonden, is verergerd. Daarom investeren we in suïcidepreventie op scholen via de STORM-aanpak. De STORM-aanpak is onderdeel van de landelijke suïcidepreventie-agenda. In deze aanpak worden jongeren op middelbare scholen begeleid en gecoacht door
mentoren in nauwe samenwerking met zorgcoördinatoren en de jeugdartsen. Meer openheid over mentale problemen helpt. Daarom faciliteren wij op allerlei manieren het bespreekbaar maken van psychische klachten. Voor STORM en voor extra jongerenwerk zetten we € 250.000 per jaar in.

Impuls welzijnsaanbod voor ouderen
Nederland en ook Nijmegen vergrijst. Het aantal ouderen dat zelfstandig woont, is de afgelopen jaren enorm gegroeid. Daarom zijn activiteiten en voorzieningen voor ouderen belangrijker dan ooit. We koesteren het diverse (welzijns)aanbod dat we hebben voor ouderen in Nijmegen. Met het oog op de vergrijzing geven we een impuls aan dit aanbod. Deze financiële impuls van € 300.000 is bedoeld voor meer laagdrempelige ontmoeting in de wijk, ouderenadviseurs en logeerzorg om mantelzorgers vrijaf te geven.

Jeugd
De kosten voor jeugd zijn in 2021 opgelopen door meerdere variabelen, zoals maatschappelijke ontwikkelingen (prestatiedruk, scheidingen, corona, personeelstekort), rijksbeleid, pluriforme toegang en het samenspel tussen maatschappelijke partners (buurtteams, huisartsen, zorgaanbieders, onderwijs).
In dit najaar verwachten we de volledige landelijke hervormingsagenda waarover rijksoverheid en VNG overeenstemming moeten bereiken. Deze zal van invloed zijn op de cijfers, maar welke invloed is nog onduidelijk. Hierdoor zetten we de ontwikkeling voor kosten voor jeugd voor de jaren 2025 en 2026 op PM. Daar staat tegenover dan een stelpost ‘Ontwikkeling zorgkosten van 2025’ (zie daarvoor de toelichting verderop).

Jeugd; doorwerking afspraken besparing op programma vanuit hervormingsagenda
Vanaf 2022 ontvangen we een aanvullende uitkering jeugdhulp van het rijk, verminderd met een aantal maatregelen. Bij de stadsbegroting 2022 zijn afspraken gemaakt over de vertaling van de maatregelen van het rijk naar de Nijmeegse situatie vanaf 2023. Nu voegen we de vertaling voor 2026 toe aan de begroting, waardoor de korting in dat jaar uitkomt op € 7 miljoen.
Het is nog steeds onzeker hoe de hieraan gekoppelde ontwikkelagenda eruit gaat zien en wat de structurele impact hiervan gaat zijn op de structurele omvang van de middelen. VNG en Rijksoverheid hebben afgesproken om het proces van de hervormingsagenda weer op te pakken en toe te werken naar een afronding in november 2022. Op basis van de dan geldende inzichten beoordelen we of het inboeken van de kostenbesparing voor 2023 en verder als gevolg van de landelijk voorgestelde maatregelen in Nijmegen realistisch is.

Nijmeegs Jongerenperspectieffonds
Jongeren en jongvolwassenen met schulden willen we zoveel mogelijk met een schone lei laten starten en behoeden voor het opbouwen van schulden. Daarom stellen we in 2023 een Jongerenperspectieffonds
in. Met het Jongerenperspectieffonds zorgen we dat jongeren zo snel mogelijk schuldenvrij zijn. Dankzij zo’n fonds krijgen jongeren een persoonlijke trajectbegeleider en schelden we schulden kwijt in ruil voor een tegenprestatie (opleiding, stage, etc.). In 2023 zetten we hiervoor € 300.000 in en vanaf 2024 € 250.000 per jaar.

Ombudsfunctie
Er komt een onafhankelijke en laagdrempelige ombudsfunctie. Deze is ten eerste bedoeld voorzorg, welzijn en uitkeringen, maar we verkennen of inwoners ook voor andere onderwerpen bij de ombudsfunctie terecht kunnen. De ombudsfunctie zorgt voor een jaarlijks overzicht van klachten bij partners en de gemeente. Eén keer per jaar stelt de ombudsfunctie een jaarverslag met aanbevelingen op voor de gemeenteraad. De kosten voor een ombudsfunctie bedragen € 235.000 per jaar en eenmalig € 10.000 als opstartkosten.

Regenboogagenda
We koesteren dat we landelijke koploper zijn met actief lhbti+ beleid. Om alle doelen uit de Regenboogagenda te behalen stellen we boven het bestaande budget van € 50.000 voor 2023 t/m 2025 € 100.000 extra te beschikking.

Subsidie anti-discriminatie
Voor antiracisme en antidiscriminatie stellen we € 100.000 ter beschikking voor extra inzet op preventie zoals voorlichting, educatie en bewustwording. Ook in de sport is antidiscriminatie en respect een speerpunt.

Taakveld geëscaleerde zorg 18+ (beschermd wonen)
Er is door het ministerie van VWS aangegeven dat de doordecentralisatie en het objectief verdeelmodel door zal gaan per 2024 (hetgeen nog wel door de 2 ^e en 1 ^e kamer besloten moet worden) in plaats van 2023, zoals vorig jaar werd verwacht. Na dit bericht van het ministerie gaan we er vanuit dat deze ontwikkeling doorgaat. Dat betekent dat per 2024 alle rijksmiddelen voor beschermd wonen en maatschappelijke opvang ter beschikking zullen worden gesteld aan regionale taken. Hierover is in de regio al eerder een dienstverleningsovereenkomst afgesloten. De begroting is hierop aangepast. Dit overschot is echter omgeven door grote onzekerheden, zoals de effecten van de invoering van het objectief verdeelmodel per 2024 en de gelijktijdige decentralisatie van de middelen voor beschermd wonen, van centrum gemeenten naar alle gemeenten, de looptijd van de dienstverleningsovereenkomst en de invoering van het woonplaatsbeginsel (op zijn vroegst per 2024).

Taakveld Maatwerkdienstverlening 18+ Wmo HH
Op basis van de huidige inzichten zal het tekort op huishoudelijke hulp in 2023 structureel toenemen met € 1,0 miljoen. In deze prognose is rekening gehouden met een autonome groei van 2% in 2023. Conform de CAO Verpleeg-, Verzorgingshuizen, Thuiszorg en Jeugdgezondheidszorg (VVT) stijgen de lonen per 1 maart 2023 met 3%.
In het regeerakkoord is afgesproken dat er opnieuw wordt gekeken naar het huidige abonnementstarief. Het nieuwe kabinet wil specifiek voor de huishoudelijke hulp naar een eerlijkere eigen bijdrage. De huishoudelijke hulp wordt waarschijnlijk weer inkomensafhankelijk vanaf 2025.
Daarnaast wordt gewerkt aan ons prognosemodel in de veronderstelling om beter te anticiperen op datgene wat op ons afkomt. Omdat deze effecten nog onduidelijk zijn nemen we de jaren 2025 en 2026 mee als stelpost bij financiën en wordt het in het programma WWZ voor die jaren als PM gepresenteerd.

Taakveld Maatwerkvoorzieningen Wmo HM
Op basis van de huidige inzichten zal het tekort op HM (hulpmiddelen) toenemen naar -/- € 0,9 miljoen in 2023. Hierbij gaan we uit van een autonome groei van 2% in 2023. Voor trapliften houden we rekening met een tariefsverhoging in 2023, omdat deze opnieuw wordt aanbesteed. Voor andere hulpmiddelen hebben we de tariefsverhoging in 2023 gelijkgesteld aan de gemeentelijke indexering. Ook hier geldt dat het prognosemodel herijkt wordt en wordt voor de jaren 2025 en 2026 de kosten bij het programma WWZ op PM gezet maar landen ze alsnog op een algemene stelpost uit behoedzaamheid.

Tijdelijke inzet Attentiewijken (jeugdartsen en wijkverpleegkundigen)
De Jeugdgezondheidszorg (JGZ) ontvangt subsidie voor extra inzet op de consultatiebureaus in de Attentiewijken (Hatert, Dukenburg, West en Lindhenholt). In de toenemende mate ziet de JGZ de kinderen opgroeien in multi-problem situaties. De uitdagingen zijn in deze gebieden zo groot dat er wachtlijsten ontstaan. Om deze wachtlijsten weg te werken zijn er extra middelen nodig voor verpleegkundigen en jeugdartsen. Vanaf 2026 verwachten we geen extra middelen meer nodig te hebben.

Uitbreiding doorbraakmethode

Met de geslaagde doorbraakmethode realiseren we onorthodoxe oplossingen die per persoon verschillen. We breiden deze methode uit door structureel € 180.000 ter beschikking te stellen. Voor een deel
voor de buurtteams en voor een deel specifiek voor 16 tot 27-jarigen. Want als de overgang van jongeren
naar volwassenheid (18-/18+) niet soepel verloopt, kunnen jongeren op verschillende terreinen (mentale gezondheid, wonen, werk/opleiding, inkomen, etc.) problemen krijgen die in elkaar grijpen en daardoor moeilijk op te lossen zijn.

Verwachte besparingen als gevolg van preventie
In het coalitieakkoord is de verwachting opgenomen dat de structurele doorwerking van de stijging van de zorgkosten afneemt door meer in te zetten op preventie. In 2025 is dit € 300.000 en in 2026 € 600.000.

Mutaties gemeentefonds
Actielijn 4 Versterking ondersteuning wijkteams
Voor de versterking en ondersteuning van wijkteams stelt het kabinet middelen beschikbaar ter compensatie van de extra uitgaven die gemaakt worden om de toegang van cliënten tot de gemeentelijke dienstverlening en ondersteuning in de komende jaren stap voor stap structureel te verbeteren.

Beschermd Wonen (IU): loon- prijs- en volumebijstelling
Mutatie op bestaande IU.

Eigen bijdrage huishoudelijke hulp (regeerakkoord)
In het coalitieakkoord is opgenomen dat het kabinet werkt aan een aanpassing van de eigen bijdrage voor de huishoudelijke hulp in de Wmo. De komende periode wordt deze maatregel met cliënten, gemeenten en het Centraal Administratie Kantoor (CAK) uitgewerkt. De beoogde datum van inwerkingtreding is op 1 januari 2025. De aanpassing dient vanaf 2025 te leiden tot een taakstellende besparing. Voor Nijmegen betekent dit dat de gemeentefondsmiddelen vanaf 2025 naar beneden worden bijgesteld.

Inburgering: leerbaarheidstoets
Voor inburgering zijn voor de jaren vanaf 2023 aan de algemene uitkering middelen toegevoegd voor de leerbaarheidstoets. De leerbaarheidstoets is onderdeel van de brede intake in de Wet inburgering. De leerbaarheidstoets heeft als doel om inzicht te geven in het niveau van de Nederlandse taal dat een inburgering plichtige kan bereiken gedurende de inburgeringstermijn. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de begeleiding bij de afname van de leerbaarheidstoets.

Jeugdhulp kinderen in een AZC (DU)
Mutatie op bestaande DU.

Maatschappelijke opvang en OGGz (DU)
Mutatie op bestaande DU.

Salarislasten zorgdomein Jeugd
In de decembercirculaire heeft het rijk middelen beschikbaar gesteld om de zorgsalarissen in het sociaal domein vanaf 2022 extra te verhogen.

Salarislasten zorgdomein WMO

In de decembercirculaire heeft het rijk middelen beschikbaar gesteld om de zorgsalarissen in het sociaal domein vanaf 2022 extra te verhogen.

Vrouwenopvang (DU)

Mutatie op bestaande DU.

Valpreventie ouderen:
Het kabinet heeft valpreventie, als kostenbesparende preventiemaatregel opgenomen. Valpreventie moet bijdragen aan gezond ouder worden en volgens het rijk leiden tot netto besparingen in de domeinen Zorgverzekeringswet (Zvw) en Wet langdurige zorg (Wlz) maar volgens hen ook de WMO. De maatregelen die nodig zijn voor implementatie worden komende periode uitgewerkt. Dit leidt vanaf 2023 tot een taakstellende besparing in het gemeentefonds. Voor Nijmegen betekent dit dat het gemeentefonds vanaf 2023 naar beneden worden bijgesteld.